Je kunt mensen beter voorlichten. Dan hebben ze meestal wel begrip en willen ze hun gedrag ook aanpassen.
Je kan wel met je vingertje wijzen ‘dit mag niet’, maar dan blijf je dweilen met de kraan open.

Kars Ottens: In 2008 zijn we begonnen met de zwerfafvalcampagne Groningen Schoon Dankzij Mij én de inzet van vier MilieuStewards. In de toenmalige Vogelaarswijken waren de snoeproutes van school naar de winkel heel erg vervuild. Daar wilden we wat aan doen door milieu-educatielessen op scholen over de gevolgen van het klakkeloos weggooien van blikjes, snoeppapiertjes, kauwgom en peuken.
Maurie Mutsaers: De MilieuStewards zijn de schakel tussen de burger en de gemeente. Naast voorlichting op scholen zijn ze bijvoorbeeld ook aanwezig bij evenementen zoals het Vogelfestival. Om bezoekers bewuster te maken over de schadelijke gevolgen van zwerfafval voor vogels. Denk aan zwanen die verstrikt zitten in blikjes of mussen die peuken meenemen naar hun nest.
Stille Krachten
Kars: Inmiddels hebben we heel veel opruimacties. In april is altijd de grootschalige actie Lentekriebels. Door corona kon dat in 2021 maar voor een deel doorgaan. Daarom organiseren we nu ook de Nazomerkriebels. Een belangrijke rol in alle acties hebben onze Stille Krachten. Mensen die graag wat voor het milieu willen doen, maar dan op de achtergrond. Ze krijgen van ons grijpertjes en zakken om in hun eigen tijd rommel op te ruimen.
Maurie: Het werkt ook nog eens aanstekelijk, want het aantal Stille Krachten neemt toe. Daardoor zien we ook dat steeds meer plekken schoon zijn én blijven. Sommige van hen ruimen al wel 10 jaar! Als bedankje nemen we ze weleens mee naar de Wadden met de zeilboot van Doe eens Wad. Dan gaan we twee uurtjes opruimen én trakteren wij op een leuk uitje.
Kars: Kenmerkend voor Groningen is onze doelgroepgerichte aanpak. Samen met een studentenvereniging en de Stille Krachten organiseren we bijvoorbeeld een opruimactie voor aankomende studenten die hier komen wonen. Maar we hebben ook veel clubjes die al suppend of in de kano de grachten opruimen. Ze lenen van ons het materiaal, zoals grijpers of schepnetjes.
Drijfvuil is namelijk een groot probleem in de stad. Het waait in de grachten en dan komt die plastic soep uiteindelijk in zee terecht
Tijdens de containerramp begin januari 2019 spoelde hier aan de Groningse kust ook van alles aan. Toen hebben we samen met zeehondencentrum Pieterburen een paar schoonmaakacties ter plekke gehouden. Met Stichting De Noordzee en een aantal van onze Stille Krachten deden we ook mee met de Beach Cleanup op Schiermonnikoog. Daar kwamen we nog steeds rommel tegen uit die containers.
Peuk in de pocket
Maurie: Peuken zijn het grootste zwerfafvalprobleem in de stad. Daarom hebben we het hele jaar de actie Peuk in de pocket waar mensen zich voor kunnen aanmelden. Elke week wordt op een andere plek geraapt. Via onze Facebookpagina doen we daarvoor een oproep. We monitoren de actie ook, om de omvang van weggegooide peuken in de openbare ruimte zichtbaar te maken.
Kars: Heel veel peuken worden in de put gegooid, maar dat is juist heel slecht voor het milieu. Als we bezig zijn met de peukenactie spreken we de mensen daarop aan en bieden hen een pocketasbakje aan. De meeste mensen reageren enthousiast en begripvol. Ze vinden het een geweldig idee.
Kracht van Facebook
Maurie: De kracht van het succes van onze aanpak is toch wel onze Facebookpagina. Die speelt in alle opruimacties een centrale rol. Je kunt er zelf je ervaringsverhaal delen en laten zien wat de opbrengst is van je opruimacties. Het platform is daarnaast bedoeld om anderen te inspireren hetzelfde te doen. We zijn nu bezig met Instagram. Om ook die doelgroep aan te spreken.
Eigenlijk is het wel gek dat we in Nederland als gemeenten tegen dezelfde zwerfafvalproblemen aanlopen, maar allemaal onze eigen aanpak hebben
Het platform Schouders onder Schoon is zeker een goede manier om al die kennis met elkaar te delen. Om elkaar te inspireren en te ondersteunen. Kijk daarom eens op onze Facebookpagina. Daar vind je het laatste nieuws over alle activiteiten van Groningen Schoon Dankzij Mij.
Lees alle verhalen

Er zijn twee opties wanneer je afval achterlaat op het strand: of het spoelt de zee in, of het waait de duinen in. Als dat gebeurt is het heel moeilijk om het zwerfafval nog terug te krijgen. Als we dat nou met zijn allen kunnen voorkomen dan kunnen we van de kust blijven genieten.

Kinderen hebben vaak heel simpele oplossingen waar wij als volwassenen niet op komen. Zoals een game: een idee dat door de gemeente Hollands Kroon is omarmd en waaruit de app Operatie Zuiver is ontstaan.

De ‘Blauwe Vlag’ wappert in Nederland in 127 jachthavens en op 56 stranden, wat betekent dat de eigenaren garant staan voor de waterkwaliteit en dat ze bijdragen aan het voorkomen, opruimen en sorteren van afval.

Elk jaar stelt Elisah Pals zichzelf een jaardoel: een doel dat ze aan het einde van het jaar bereikt wil hebben. In 2015 was haar jaardoel om meer natuurlijke en verse producten te eten. Al gauw kwam ze tot de ontdekking dat ze veel minder verpakkingen kocht en daardoor minder afval produceerde.

Tijdens een onderzoek samen met Rijkswaterstaat naar de visstand in de grote rivieren, merkten we dat we eigenlijk meer plastic dan vis in het net hadden gevangen.

We moeten met z’n allen de bron van het probleem aanpakken. Dat is in algemene zin de consumptiemaatschappij en iets specifieker het gebruik van wegwerpplastic.