Tijmen den Oudendammer
Hogeschool Rotterdam
Als docent en onderzoeker watermanagement aan de Hogeschool Rotterdam focust Tijmen zich op integraal waterbeheer in de stedelijke delta van Rotterdam. Hij is betrokken bij onderwijs- en onderzoeksprojecten rondom microplastics, monitoringstechnieken en het in kaart brengen van zwerfafval. Na 10 jaar bij de Hogeschool signaleert hij een duidelijke verschuiving naar opgavegericht onderwijs: onderwijs rond complexe, maatschappelijke vraagstukken.
Duurzame oplossingen beginnen in het klaslokaal
Tijmen: ‘Thema’s als zwerfafval en klimaatverandering zijn grote, urgente problemen die om samenwerking vragen. Steeds vaker speelt onderwijs daarin een belangrijke rol. Bij watermanagement kijken we bijvoorbeeld hoe plastic in het watersysteem terechtkomt. Bij ruimtelijke ordening gaat het over het beheer van vervuilde wateren. En communicatie en psychologie richten zich op bewustwording en gedragsverandering. Vanuit verschillende invalshoeken is er al aandacht voor plasticvervuiling.’
Krachten bundelen
Tijmen ziet dan ook kansen voor een gezamenlijke aanpak van zwerfafval. ‘De uitdaging is om initiatieven beter te verbinden en multidisciplinair samen te werken. En dat is precies wat ik doe als communityregisseur voor het Centre of Expertise HRTech van de Hogeschool Rotterdam.’ Deze functie vervult Tijmen naast zijn baan als docent. Zijn taak? Maatschappelijke opgaven uit het werkveld verbinden met onderwijs en praktijkgericht onderzoek.
Maak het plasticprobleem inzichtelijk
20 partijen
‘Als communityregisseur faciliteer ik sinds 2020 de kennis- en datadeling rondom plastics in de Rijn-Maasdelta. Dat doen we met ruim 20 werkveldpartijen in de Community of Practice Plastic (CoPP). Het kernteam van de CoPP bestaat uit Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid, de Gemeente Rotterdam en Havenbedrijf Rotterdam. Samen behandelen we onderwerpen als het monitoren, inzamelen, verwerken én de bronaanpak van plastic in wateren. Door verschillende initiatieven en expertises in de regio te koppelen, kunnen we gezamenlijk een slag slaan en tot concrete maatregelen komen.’
Breng regionale initiatieven fysiek samen
Innovatief vangsysteem
Zo werd er bij de RDM Campus – in het kader van het Living Lab Plasticvrije Delta – een systeem geplaatst voor het afvangen van plastics. Tijmen: ‘Dit drijvende vangsysteem stuurt plastic en ander drijfafval met behulp van wind en stroming naar een opvangpunt vlak voor de oever. Daar wordt het afval verzameld, opgehaald met een grijper en gescheiden voor recycling. Een innovatief systeem dat direct impact maakt en waar studenten hands-on met het probleem aan de slag gaan.’
Zwerfafval in kaart
Naast deze reactieve maatregelen wordt hard gewerkt aan oplossingen bij de bron. Volgens Tijmen zitten die ‘m vooral in bewustwording. Met het kernteam van de CoPP organiseerde hij het PLASTIVAL: een netwerkevenement over zwerfafval waar kennisdeling over plasticvervuiling centraal stond. Hij vertelt: ‘Tijdens de onderwijsdag verzamelden, sorteerden en analyseerden studenten afval. Zo krijgen jongeren inzicht in de enorme hoeveelheid zwerfafval, wat het probleem tastbaar maakt. De inzichten versterken hun bewustwording én motivatie om zelf het verschil te maken. In combinatie met een expertdag en stakeholderdag hebben we stappen gezet naar een regionale aanpak van plasticvervuiling.’
Een rol voor iedereen
Tijmens tip voor een succesvolle schoonaanpak is tweeledig: maak het afvalprobleem zichtbaar én laat zien welke oplossingen al zijn ontstaan. ‘Door te focussen op wat goed gaat – zoals het plastic vangsysteem – inspireer je anderen om impact te maken. Het motiveert mensen om vanuit hun expertise bij te dragen aan het terugdringen van zwerfafval. Het blijft een probleem dat we samen moeten oplossen, waar verschillende vakgebieden aan kunnen bijdragen. Door kennisdeling en opgavegericht onderwijs creëren we bewustzijn en betrokkenheid én werken we aan concrete oplossingen.’
