Impact maken lukt alleen als je mensen meekrijgt in je verhaal
‘Als beleidsadviseur afval en reiniging is Inge Verlaan elke dag bezig om de gemeente Kampen een stukje schoner te maken. Zwerfafval irriteert namelijk niet alleen haarzelf, maar ook de bewoners. Gelukkig valt er iets aan te doen. Samenwerking met verschillende partijen en duidelijke communicatie lijken the key to success.’
Inge Verlaan
Gemeente Kampen
De Peukenbrigade aan het werk in Kampen.
Samenwerking
De gemeente werkt met een groep van bewoners, ondernemers, gemeentemedewerkers en vrijwilligers. Samen bespreken ze ideeën en plannen over de aanpak van zwerfafval. De gemeente geeft de aanzet, en andere partijen werken enthousiast mee. Inge: ‘Als je al deze mensen meekrijgt, dan kan je enorm veel bereiken.’ Deze groep vormt dus een succesvolle samenwerking tussen partijen en individuen in Kampen.
Inge wil graag meer samenwerken met andere gemeenten, zodat niet steeds het wiel opnieuw uitgevonden hoeft te worden. En je gebruik kunt maken van elkaars kennis. ‘Door bijeenkomsten te organiseren over thema’s rondom zwerfafval en gedragsverandering hou je elkaar op de hoogte van ontwikkelingen en kun je van elkaar leren. Daarom ben ik bijvoorbeeld graag aanwezig bij de impactsessies van Schouders onder Schoon.’
Meer samenwerking tussen verschillende gemeenten is mijn ideaal
Zichtbare projecten
Een project waar Inge zelf met enthousiasme over vertelt, is de Peukenbrigade. Deze gaat met een bakfiets de gemeente door en spreekt rokers aan over het afval dat ontstaat als je je sigaret op straat gooit. ‘Belangrijk hierbij is dat je niet belerend overkomt. Geef aan dat je benieuwd bent naar het gedrag en mensen wilt helpen.’ Ook delen ze zakjes van gerecycled materiaal uit, waar mensen hun opgerookte peuken in kunnen doen. Deze zakjes bieden rokers de mogelijkheid hun peuk mee te nemen naar een afvalbak. Zo hoeven de sigaretten niet op de grond te belanden.
Zichtbaarheid is bij projecten als deze belangrijk. Door rond te fietsen en mensen persoonlijk aan te spreken is het voor bewoners zichtbaar dat de gemeente bezig is met het thema. Ook maak je de mensen bewust van het zwerfafval en hou je ze betrokken bij de acties. ‘Een gebied wordt nooit 100% afvalvrij. Maar als je door bewustwording de bezoekers anders kan laten denken en een gevoel van verantwoordelijkheid kan meegeven, kan je veel bereiken.’
Snoeproute
Betrokkenheid en verantwoordelijkheid zijn ook belangrijke punten bij ‘de snoeproute’: de route die middelbare scholieren afleggen tussen school en supermarkt. Onderweg gooien sommigen hun afval op straat of bij mensen in de tuin. De gemeente probeert dit gedrag te veranderen door de leerlingen te laten meewerken aan de oplossing. ‘Ze mochten afvalbakken beschilderen die op de route geplaatst zijn. Ook op de school wordt het probleem besproken. Zo krijgen de scholieren een gevoel van verantwoordelijkheid mee, waardoor ze hopelijk vaker hun afval in de bakken gooien in plaats van op de grond.’
Mijn grootste tip is: visualiseer
Kort, duidelijk en visueel
Hoe de communicatie vormgegeven wordt is belangrijk bij het succes ervan. In Kampen vinden ze het belangrijk dat de communicatie duidelijk is. De boodschap moet voor iedereen helder zijn. Lange ingewikkelde teksten gebruiken Inge en haar collega’s dan ook niet. ‘De communicatie moet eenvoudig zijn, en voor iedereen te begrijpen. Ook vinden wij afbeeldingen duidelijker dan teksten, omdat je het handelingsperspectief kan tonen. Visualiseer meer, en gebruik minder tekst.’