Peukencampagne op z’n Rotterdams: recht voor z’n raap en effectief

‘Maak je sigaret uit en gooi ‘m in de afvalbak.’ Met die boodschap trok de gemeente Rotterdam dit voorjaar de Tarwewijk in. Met succes: de voorlopige resultaten van een enquête laten zien dat veel rokers vinden dat de campagne aanzet tot actie én bewustwording.

Het is een bekend beeld in de grote stad: sigarettenfilters op straat. Ook in Rotterdam is dat een probleem. Daarom besloot de gemeente aan de slag te gaan met de toolbox sigarettenfilters. Die is bewezen effectief en biedt handelingsperspectief: maak je sigaret uit en gooi ‘m vervolgens in de afvalbak.

Op z’n Rotterdams

Om de campagne toe te spitsen op de Rotterdamse doelgroep, paste de gemeente de middelen iets aan. De paars-rode kleur werd oranje, de woordkeus en vormgeving meer recht voor z’n raap. Vervolgens zijn de verschillende middelen uitgerold in de Tarwewijk:

  • Sticker op afvalbak
  • Tekst op straat (milkpaint)
  • Poster, bijvoorbeeld in bushokje
  • Bord op straat
  • Digitaal scherm op straat.

Campagnebeeld Rotterdamse peukencampagne

Klaar? Testen maar!

In maart 2025 waren alle interventies zichtbaar op straat. Maar werkten ze ook echt? Om dat te testen deed de gemeente Rotterdam 3 metingen. De eerste vond plaats vóór de campagne, zonder interventies. Tijdens de tweede meting was de campagne in volle gang. En tijdens de derde meting, eind april, waren nog enkele interventies zichtbaar.

Nulmeting

In totaal werden 163 respondenten geïnterviewd over de campagne.

  • Zij storen zich behoorlijk aan sigarettenfilters op straat. Alleen horeca- en to go-afval zorgden voor meer ergernis.
  • Tegelijkertijd geeft een derde van de rokende respondenten aan zijn of haar sigaret op de grond gooien.
  • 25% ziet sigarettenfilters niet als zwerfafval – en dat percentage ligt nog hoger onder rokers.
  • Meer dan de helft van de rokers weet bovendien niet dat zijn of haar sigaret in de afvalbak mag.

Resultaten: bewustwording en actie

De enquête laat de volgende (voorlopige) resultaten zien:

  • Tijdens de tweede meting, als de campagne in volle gang is, heeft twee derde van de respondenten de campagne in de wijk gezien.
  • Maar onder rokers is dat aandeel lager.
  • Vooral de sticker op de afvalbak en de borden op straat zijn veel mensen opgevallen.
  • Voor bijna iedereen is het duidelijk wat de afbeelding inhoudt.

Prullenbaksticker en milkpaint van de Rotterdamse peukencampagne in de Tarwewijk.En dan misschien wel de belangrijkste vraag: zet de campagne ook aan tot actie? De resultaten zijn behoorlijk opvallend: de rokers zeggen vaak ‘Ja’, terwijl de niet-rokers vaker ‘Nee’ zeggen. Heel veel rokers die positief hebben geantwoord zeggen dat ze niet wisten dat een sigaret in de afvalbak mag.

De niet-rokers zeggen vaak ‘Nee’ omdat ze denken dat rokers zich weinig van de campagne aantrekken. Rokers doen volgens hen wat ze willen, zijn asociaal en het maakt hen weinig uit waar een peuk belandt. Maar de campagne zorgt wel degelijk voor bewustwording: rokers zeggen dat de posters goed werken als herinnering.

Ook aan de slag

Na de eerste successen in de Tarwewijk gaat de gemeente Rotterdam de campagne ook in andere wijken inzetten.

Ook in jouw gemeente een campagne starten tegen sigaretten op straat? Maak gebruik van de kant-en-klare toolbox sigarettenfilters! Met de posters, (prullenbak)stickers en socialmediaberichten zet je, net als Rotterdam, eenvoudig een effectieve campagne op!

Meer weten over de Rotterdamse aanpak? Projectleider Nanny Ferreira vertelt je er graag meer over: a.ferreira@Rotterdam.nl.